Wykład wygłoszony podczas V Narodowego Kongresu Żywieniowego - wydarzenia online z 17 października 2020.

#GMO #유전자변형
최근 차와 버블티를 전문으로 하는 식음료 업체 ‘공차’에서 당도 0%의 초당 옥수수 신메뉴를 발표했습니다. 달달한 옥수수를 원료로 하기 때문에 당도 조절 없이도 고당도 수준의 단 맛을 내는 것으로 유명합니다.

초당 옥수수 외에도 달달한 토망고(토마토+망고), 씨 없는 수박, 파란 딸기 등 우리 주변엔 이미 대표적인 GM 푸드들이 식탁 위를 차지하고 있습니다. 이 식품들을 모두 유전자 조작 식품으로 규정하는데, 도대체 GMO는 무엇일까요?

Kenya will soon release GMO maize seeds to farmers
Mugiira: varieties of white maize tested and qualified
Mugiira: Trials for cassava and sorghum are ongoing
there is ongoing debate about safety of GMO crops
Anti-GMO activists decry health, environmental impacts
2012 ban informed by a study linking GMOs to cancer
the 2012 study has since been discredited by scientists
GMO seed manufacturing firms biggest beneficiaries
National biosafety authority to issue guidelines on GMOs
Mugiira: guidelines will be on importation, cultivation
Kirwa: Laws governing biotechnology are fragile
#JKLive #GMOs

Na nasze stoły może trafić gentyczne modyfikowany ryż, olej, soja czy kukurydza. Gmo to krzyżowanie genów, które w naturze nigdy by się nie połączyły. Zagrożenie problemem rozumieją rolnicy produkujący żywność ekologiczną, nie tylko w Polsce.

As Chair of the Department of Agronomy, head of the Department of Genetics and Biotechnology at the Biotechnical faculty, University of Ljubljana, Borut Bohanec possesses a broad overview of classical and modern techniques of plant breeding. For many years he has been following advances in the field of genetically modified organisms and wishes for better understanding of the issue among the general public.

In the spirit of ideas worth spreading, TEDx is a program of local, self-organized events that bring people together to share a TED-like experience. At a TEDx event, TEDTalks video and live speakers combine to spark deep discussion and connection in a small group. These local, self-organized events are branded TEDx, where x = independently organized TED event. The TED Conference provides general guidance for the TEDx program, but individual TEDx events are self-organized.* (*Subject to certain rules and regulations)

Miniatury filmów zostały wykonane samodzielnie przez autora niniejszego kanału lub pobrane na zasadzie CC0 (Creative Commons Zero) z domen publicznych i w żaden sposób nie naruszają niczyich praw autorskich.

Organizmy modyfikowane genetycznie to rośliny, zwierzęta lub bakterie, które poddano sztucznej modyfikacji genetycznej – nienaturalnej rekombinacji za pomocą inżynierii genetycznej. W tych organizmach modyfikacja genetyczna nie musi prowadzić do wprowadzenia obcogatunkowego genu, ale na przykład może polegać na amplifikacji i kopiowaniu genów z tego samego organizmu, w celu uzyskania pożądanych cech. Sztuczna modyfikacja genetyczna nie różni się od naturalnej rekombinacji podczas krzyżowania organizmu i niezależnej, przypadkowej segregacji cech w czasie zapłodnienia oraz procesu crossing-over w pachytenie I podziału mejotycznego. Na drodze inżynierii genetycznej pozyskuje się obecnie probiotyki, insulinę, hormony wzrostu, czynniki krzepnięcia krwi oraz żywność.

1. Wprowadzenie GMO na rynek nie jest sprzeczne z obowiązującą Konstytucją RP w zakresie eksperymentów naukowych lub medycznych, ponieważ nie mamy do czynienia z badaniem naukowym w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw. 2. Najczęściej nie wymaga się badań i spełnienia norm, jakie stawiane są przy wprowadzaniu nowych leków. GMO nie różni się zmiennością genetyczną od organizmów pozyskanych w drodze zapłodnienia, w tym z nasion (nie dotyczy rozmnażania wegetatywnego roślin). 3. Zmienność genetyczna jak przy tworzeniu GMO obserwowana jest w procesie selekcji naturalnej, z tym że GMO tworzone są szybciej i można wybrać określone, pożądane cechy. 4. GMO nie jest bardziej alergizujące niż jej niemodyfikowane odpowiedniki, a może nawet nie zawierać alergenu. 5. GMO nie jest rakotwórcze, mutagenne, genotoksyczne (nie powoduje bezpłodności), co zostało zweryfikowane i potwierdzone przez wiele niezależnych organizacji działających pro publica bono. 6. GMO musi być odpowiednio oznakowane, dlatego każdy konsument zachowuje prawo wyboru. 7. GMO nie jest odpowiedzialne za choroby cywilizacyjne, takie jak cukrzyca, alergia, choroby nowotworowe w większym stopniu niż żywność niemodyfikowana. 8. Można produkować GMO bez nawożenia lub wykorzystując standardy jak w rolnictwie ekologicznym. 9. GMO najczęściej jest utożsamiane z herbicydem – glifosfatem, produkowanym przez firmę Monsanto (Roundup) i dlatego wiele osób myli szkodliwość nawożenia i technologii produkcji ze szkodliwością żywności. 10. Regulacje prawne powinny przede wszystkim uwzględniać sposób wytwarzania GMO i używania sztucznych nawozów, a nie zakaz produkcji. 11. GMO nie można się zatruć, ponieważ obcogatunkowe białka i geny są trawione w przewodzie pokarmowym do nukleopeptydów i aminokwasów, które wykazują uniwersalną budowę u wszystkich znanych organizmów żywych.

Produkcja GMO może rozwiązać problemy z wyżywieniem na świecie, poprawić walory smakowe, wizualne i zdrowotne (nutraceutyki) warzyw i owoców, zwiększyć ich odporność na szkodniki , stres abiotyczny oraz przydatność do spożycia. Najczęściej osoby protestujące przeciwko GMO nie posiadają wykształcenia obejmującego nauki medyczne lub biologiczne i w związku z tym są podatne na nieprawdziwe sugestie i wpływ różnych środowisk. Wiele z tych osób nie ma nawet podstawowej wiedzy o sposobie produkcji GMO, tym bardziej trudno oczekiwać, że potrafią one obiektywnie wypowiedzieć się na temat jej szkodliwości.

Za brakiem szkodliwości GMO opowiadają się organizacje, takie jak WHO, Narodowa Akademia Nauk, Polska Askademia Nauk, Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywności, Międzynarodowa Rada Nauki, Amerykańska Organizacja Mikrobiologów, Biologów Komórkowych oraz Fitopatologów, zrzeszające naukowców oraz noblistów z całego świata. Niektóre z tych organizacji, takie jak Narodowa Akademia Nauk, działają pro publica bono i są wolne od wpływów innych korporacji.

Piśmiennictwo:
1. Nielsen, K. M. Nature Biotechnology. 2003, 21: 227–228.
2. Bednarski W, Reps A. Biotechnologia żywności. Warszawa: WNT; 2003.
3. Hałat Z. Alergeny organizmów genetycznie modyfikowanych. Alergia 2004: 2-6.
4. Tanya A K N. Foods. J Cameroon Academ Scien. 2006; 6: 65.
5. Pietrzyk S, Bloniarczyk K. Laboratorium 2007; 9, 34-38.
6. Bujak F. Potencjalne i realne zagrożenia genetycznie modyfikowanych organizmów dla rolnictwa i rolników. W: Florek M, Wdowiak L, red. Źródła zagrożeń i profilaktyka zdrowotna w rolnictwie. Lublin 2009: 175-182.

Aleksandra Jakubowska rozmawiała z prof. Ewą Rembiałkowską, o rolnictwie ekologicznym i GMO (żywność genetycznie modyfikowana).

Miniatury filmów zostały wykonane samodzielnie przez autora niniejszego kanału lub pobrane na zasadzie CC0 (Creative Commons Zero) z domen publicznych i w żaden sposób nie naruszają niczyich praw autorskich.

Żywność genetycznie zmodyfikowana (GMO) musi być odpowiednio znakowana. Nie dotyczy to jednak produktów spożywczych, które zawierają mniej niż 0,9% wagowych składnika genetycznie zmodyfikowanego. Obowiązujące przepisy prawne zezwalają do wprowadzenia na rynek tylko takich produktów, które nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi i środowiska.

Żywność nieoznakowana nie może zawierać GMO. Zatem jaja, sery, produkty ekologiczne z napisem: "bez GMO" są pod tym względem jednakowe z nieoznakowanymi. Niemniej klienci często o tym nie wiedzą, uważając, że taki dodatkowy napis na opakowaniu czyni produkt bardziej atrakcyjny. Wykorzystują to producenci żywności, podwyższając często cenę.

Miód od transgenicznych pszczół, ser i wino od zmodyfikowanych genetycznie mikroorganizmów, jaja, mleko i mięso od zwierząt karmionych paszą GMO, nie są uważane za żywność GMO.

Kontrola jakości w produktach GMO-free dotyczy tylko karmy (paszy), zaś nie poddaje się kontroli mięsa, mleka, jaj, dlatego nie można wykryć, że producent oszukiwał i stosował żywność GMO w hodowli zwierząt bezpośrednio przed kontrolą. Sekwencja GMO jest rozkładana w przewodzie pokarmowym zwierząt, więc nie można ustalić, co one jadły na przykład dzień wcześniej. Nawet się takich analiz nie prowadzi.

Piśmiennictwo:
1. Kolasińska D.: AgroFakt, 2017
2. GMO ekoportal (dostęp 21.09.2018).
3. WHO. Frequently asked questions on genetically modified foods, 2015.
4. EFSA Journal, 2011, 9, 2150.